University College London (UCL) öncülüğündeki milletlerarası bir araştırma grubu, insan dişlerinin boyut ve halini belirleyen genleri keşfetti. Bu genlerden birinin Neandertallerden miras kaldığı saptandı.
Hakemli bilimsel mecmua olan Current Biology’de yayımlanan araştırmada Avrupa, Kızılderili ve Afrika kökenli 882 gönüllünün diş ölçümleri, 3D tarama teknolojileriyle incelenerek tahlil edildi.
Alınan modeller, iştirakçilerin genetik datalarıyla karşılaştırıldı ve dişlerin boyutu ile formuyla bağlı 18 genom bölgesi belirlendi. Bu genetik bölgelerden 17’sinin diş boyutlarıyla irtibatlı olduğu birinci defa ortaya kondu.
Araştırma takımı, tanımladıkları genlerden birinin, çağdaş insan çeşidi Homo Sapiens’in Neandertallerle çiftleştiği sırada onlardan miras alındığını belirtti.
Yalnızca Avrupa kökenli gönüllülerde tespit edilen bu genetik varyant, daha ince ve keskin dişlerin görülmesine neden oluyor.
Bunların yanı sıra, araştırmacılar bu varyanta sahip bireylerin daha küçük dişlere sahip olduğunu da saptadı.
UCL’den Kaustubh Adhikari, “Dişler bize insan evrimi hakkında çok şey anlatabilir, zira düzgün korunmuş eski dişler arkeologlar için bilhassa kıymetlidir ve pişmiş yemeğe geçiş yaptığımız, insanın diş boyutlarının küçülmeye başladığı dönüm noktalarına ışık meblağ,” diye konuştu.
Ayrıca “Şimdi dişlerimizin gelişimini etkileyen çok sayıda gen belirledik, bunlardan kimileri etnik kümeler ortasındaki farklılıklardan sorumlu” diye de ekledi.
Bu miras alınan genetik varyantın sırf Avrupalı iştirakçilerde tespit edilmesi, tesadüf değil. Çünkü Neandertaller, yaklaşık 40.000 yıl evvel soyu tükenmiş olsalar da, Avrupa ve Avrasya bölgelerinde yaşamaktaydılar.
Yeni bulgular, Gizmodo’ya nazaran, gelecekte diş tedavisinde genetik temelli yolların kullanımına dair değerli ipuçları sağlayabilir.
Fudan Üniversitesi’nden Qing Li, “Bulgularımızın tıbbi açıdan faydalı olabileceğini, makul diş sıkıntıları olan şahısların tanıya yardımcı olmak için genetik testlerden geçmesini yahut kimi diş anomalilerinin bir gün gen terapileriyle tedavi edilebileceğini umuyoruz,” sözlerini kullandı.