Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Lideri Gürsel Baran, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmede lisana getirdiği taban fiyat artış oranını olumlu bulduklarını belirterek, minimum fiyatta yapılacak artırımın bu oranda olması gerektiğini söyledi.
Ankara Ticaret Odası ekim ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda konuşan ATO Lideri Gürsel Baran, yönetim kurulu çalışmaları hakkında bilgi vererek, aktüel ekonomik gelişmeleri kıymetlendirdi.
‘ÇALIŞANIN GEÇİM DÜŞÜNCESİNİ BİLİYORUZ LAKİN…’
Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte minimum fiyat tartışmalarının gündeme geldiğini söyleyen Baran, bahse ait şunları kaydetti:
“Merkez Bankası Lideri Sayın Fatih Karahan, Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırımcılarla görüşmesinde, yüzde 25 civarı taban fiyat artışının, 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı bildirisini verdi. Biz de, minimum fiyata yapılacak artırımın bu düzeyde olması gerektiği kanaatindeyiz. Çalışan kardeşlerimizin, enflasyon nedeniyle yaşadığı zahmetleri biliyoruz. Geçim kaygısının ne olduğunu biliyoruz. Fakat, işletmeyi ayakta tutma kederimizin ne olduğunu da biliyoruz. Minimum fiyata daha fazla artırım yapılmasını biz de isteriz, lakin uygulamalar gösterdi ki, oraya yapılan artırım, iğneden ipliğe her şeye artırım olarak yansıyor ve bu da enflasyonla uğraş sürecini uzatıyor. Bizim, enflasyonu bir an evvel tek haneli sayılara indirmemiz ve yine büyüme ve kalkınma yoluna girmemiz gerekiyor” diye konuştu.
‘KREDİ MUSLUKLARI DENETİMLİ AÇILMALI’
Konuşmasında enflasyonla uğraşın gerçek kesim üzerindeki tesirlerine de değinen Baran, “Ekim ayı prestijiyle iç talepte bir ölçü toparlanma gözlense de, yüksek faiz oranları finansman maliyetlerini artırıyor. Ticari kredilerin faiz oranları şu an yüzde 55 civarında seyrediyor. Bu da KOBİ’ler açısından dikkatle ele alınması gereken bir bahis. Bu nedenle, üretim ve ticaret dünyasının beklentileri doğrultusunda, kredi musluklarının denetimli fakat destekleyici biçimde açılması büyük değer taşıyor. Bilhassa Ankara üzere büyük sanayi ve ticaret merkezleri için finansmana erişim, üretim kapasitemizi artırmanın en kıymetli ögesi olacaktır” dedi.
Yüksek faizin krediye erişimi kısıtladığını ve istihdam oluşturma kapasitesini de olumsuz etkilediğini anlatan Baran, işgücü istikrarını sağlamak için de krediye erişimin ehemmiyetini vurguladı.
Baran, “Yüksek faiz, krediye erişimi kısıtladığı için istihdam oluşturma kapasitesini de olumsuz etkileyebiliyor. Talepteki yavaşlama ve iktisadın soğuması, işsizliği artırma riskini beraberinde getiriyor. Ankara Ticaret Odası olarak uzun müddettir lisana getirdiğimiz seçici krediler opsiyonunu bir kere daha hatırlatıyoruz. Büyüme amaçlarımız için KOBİ’lere daha kapsayıcı, iş gücü istikrarını gözeten, proje ve kesim temelli kredi takviyelerinin sağlanmasını, kamu bankalarının devreye girerek yüksek faiz kaynaklı finansman kahırlarını hafifletmesini bekliyoruz” dedi.
Konuşmasında 2025 yılı bütçesine de değinen Baran, gerçek bölüme verilecek 562 milyar liralık takviyenin, işletmelerin finansman sıkıntılarını hafifletmeye, nakit akışını rahatlatıp yatırımları artırmaya katkı sağlayacağını söyledi. Esnafa sağlanan dayanakların, ticaret odalarına kayıtlı gerçek kişi işletmelerine de sağlanması gerektiğini vurgulayan Baran, “Aynı kesimde faaliyet gösteren esnaf ve tüccarlarımızın, finansmana erişimde farklı maliyetlerle müsabakasını adil bulmadığımızı daha evvel de lisana getirdik, getirmeye devam edeceğiz. Esnafa sağlanan kolaylıkların ticaret odası üyelerimize de sunulmasını bekliyoruz” dedi.
‘DOĞRUDAN VERGİLERİN HİSSESİ ARTIRILSIN’
Son periyotta vergi barışı ve yapılandırma taleplerinin de gündeme getirildiğine dikkat çeken Baran, vergi ödememenin ve devlete karşı sorumlulukları yerine getirmemenin barışma münasebeti olmaması gerektiğini lisana getirdi. Baran, “Bugüne kadar, vergi ödemeyenlerle daima barışıldı. Bu barışma, vergisini tertipli ödeyenleri, kendini ve sistemi sorgular hale getirdi. Vergi ödememek, devlete karşı sorumlulukları yerine getirmemek, barışma münasebeti olmamalı. Vergi dediğinizde, tüyü bitmemiş yetimin hakkından bahsediyoruz. Bizim, ülkemizi bir an evvel refaha çıkarmak için, kurduğumuz sistemi uygulama sorumluluğunu üstlenmemiz gerekiyor. Vergi barışı ya da yapılandırması bizi refaha çıkarmayacağı üzere geriletmekten öbür bir işe yaramayacaktır” diye konuştu.
Konuşmasında vergi sistemine de değinen Baran, şunları söyledi:
“Öte yandan vergi siyasetleri bütçede öne çıkan bir başka değerli husus. 12 trilyon 800 milyar lira olarak öngörülen bütçe gelirinin yaklaşık yüzde 28’ini katma bedel vergisi (KDV) oluşturuyor, özel tüketim vergisi (ÖTV) ile birlikte bu oran yüzde 45’e ulaşıyor. Tasarıda yer alan bu varsayımlara nazaran, öbür kalemleri de hesaba kattığımızda, 2025 yılında bütçe gelirlerinin yalnızca yaklaşık yüzde 30’unu direkt vergiler oluşturacak. Türkiye’de vergi sisteminin dolaylı vergilere tartı vermesi, hem hane halkı hem de işletmeler üzerinde büyük bir yük oluşturuyor ve gelir adaletsizliğine yol açıyor. Bu nedenle, direkt vergilerin hissesinin artırılması gerektiğine inanıyoruz. Kayıt dışı iktisatla daha aktif çaba ve vergi tabanının genişletilmesi, ekonomik sürdürülebilirliği artıracaktır.”