Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki zelzeleleri yaşayan yahut zelzele sonrası bölgeye giderek alanda çalışan bayanlar, “deprem bölgesinde kadın” olmayı anlattı.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü münasebetiyle düzenlenen “Depremde Bayan Olmak” bahisli panelde yaptığı konuşmada, 8 Mart 1857’de ABD’nin New York kentinde dokumacılık emekçilerinin daha âlâ çalışma şartları istemiyle greve başladığını anımsattı.
Emniyet güçlerinin personellere müdahalesi ve fabrikaya kilitlenmesi sonrasında çıkan yangında birçok personelin hayatını kaybettiğini anlatan Erdöl, bu nedenle 8 Mart’ı kutlama değil anma günü olarak değerlendirdiğini söyledi.
“ANNESİZ KALAN KONUTLARDA YIKIM DAHA BÜYÜK”
Kadınların, afet devirlerinde hem alanda hem saha ardında büyük rol aldığını vurgulayan Erdöl, sarsıntıda birçok çocuğun annesiz kaldığını belirtti. Erdöl, “Annesiz kalan meskenlerde yıkım çok daha büyük oldu. Felaketten en çok bayanlar etkilenir. Bayanlar etkilendiğinde de çocuklar etkilenir.” dedi.
Erdöl, zelzele yaralarının sarılmasında da bayanların büyük rol oynadığını lisana getirerek, “Depremde hayatını kaybeden bayanlarımızı da rahmetle anıyorum.” diye konuştu.
“BİZİM ASIL UĞRAŞIMIZ BAŞLADI”
Panelde konuşan Gülhane Sıhhat Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Kısmı öğrencisi Simay Yavuz, orta tatil münasebetiyle zelzelenin yaşandığı gün Hatay’da ailesinin yanında olduğunu söyledi.
Annesi, babası ve kardeşleriyle sarsıntının akabinde çabucak dışarı çıktıklarını aktaran Yavuz, “Canımızı kurtardık fakat o esnada binaların ve yaşadığım konutun gözümün önünde yıkılışını izledim. Sevdiklerini kurtaramayanların feryat edişlerine, dehşet dolu bakışlarına ve kentin yok oluşuna şahit oldum.” tabirini kullandı.
Yavuz, sarsıntının bitmesiyle yaşama tutunma uğraşlarının başladığını belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“Sarsıntı durdu ve bizim asıl uğraşımız başladı. Enkazın altında kalan sevdiklerimiz, huzurla yaşadığımız meskenimiz ve ekmek kapılarımız artık yoktu. Etrafı, gökyüzü, bembeyaz bulutlar yerine göçük altında kalan insanların simsiyah umutları kaplamıştı.
“KALABALIK SOFRALARIMIZA GERİ DÖNECEĞİZ”
Deprem sırasında gerek görevlendirme gerek istekli iştirakle yardım faaliyetlerinde yer alan bayanların, yardımların planlanması, sağlanması ve ulaştırılmasında afetzedelerle daha süratli ve kolay bağlantı kurdukları için gereksinimlerimizi bize çabucak ulaştırdı. Biz bayanlar, birbirimizi destekleyerek her işi planlı ve eşit halde paylaştırarak sıkıntı günleri birlikte atlatacağımıza inandık ve yine hoş kalabalık sofralarımıza geri döneceğiz.”
“YÖNÜMÜ BULMAK BİLE ZORDU”
SBÜ Gülhane Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şeyma Zehra Altunkürek de 6 Şubat gecesi düşünde babasının arayıp, “Kızım ben çok berbatım, çok yalnızım, gel beni al.” kelamlarıyla uyandığını ve çabucak babasını aradığını, lakin ulaşamadığını söyledi.
Bölgede sarsıntı olduğunu öğrenir öğrenmez gerekli müsaadeleri alarak çabucak Kahramanmaraş’a gittiğini anlatan Altunkürek, “Hava şartlarının ve bölge trafiğinin çok ağır olması nedeniyle zorlukla ulaştığım memleketimde kayboldum. Doğup büyüdüğüm sokaklar, caddeler yalnızca bir enkaz yığınıydı, tarafımı bulmak bile zordu. Babamı bulmuştum ancak sevincim buruktu. Zira, akrabalarımın, arkadaşlarımın içinde olduğu binlerce insan göçük altındaydı, bizler ise çaresizce enkazların başında bekliyorduk.” diye konuştu.
“KADIN GÖNÜLLÜLERE MUHTAÇLIK VARDI”
Hemşire olduğu için çok büyük katkı sağlayacağını düşünerek bölgede kalmak istediğini üniversiteye bildirdiğini lisana getiren Altunkürek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Depremin birinci beş günü Kahramanmaraş’ta bulunduğum müddette gördüm ki hayatını kaybetme ve yaralanmada bayan erkek farkı olmamasına rağmen zelzele sonrasında çocukların, engellilerin, yaşlıların bakımı ve yardımların kullanılır hale getirilmesi, gündelik ömrün afet şartlarında idame edilmesi ile şiddetin ve inançsız ortamların yokluğu üzere nedenlerle asıl yük bayanların üzerine yüklenmiş, zelzele işçi bayanları vurmuştu. Bu nedenle bayan gönüllülerin sayısının fazla olması kıymetliydi. Zira, arama kurtarma grupları çalışmalarına devam ederken, alanda evsiz kalmış bayanların, çocukların sayısının fazla olması ve gereksinimlerinin karşılanmasında, onlara dayanak olmada bayan gönüllüye muhtaçlık vardı.”
“KURTARDIĞIMIZ HER ÇOCUK GELECEĞİN KOLONLARI OLACAK”
Altunkürek, eşlerini, çocuklarını kaybeden bayanların dahi her şeye karşın büyük bir metanetle yaralılara yardım etmeye çalıştığını, çocuklara, yaşlılara sahip çıktığını belirterek, “Çünkü, hepimiz biliyorduk, enkazdan sağ kurtardığımız her çocuk, ülkemizin geleceğinin en sağlam kolonları olacaktır.” kelamlarıyla hislerini lisana getirdi.
Yeryüzü Hekimleri Derneği Genç Yeryüzü Tabipler Koordinatörü Esra Demir ise bir sivil toplum kuruluşu olarak zelzele bölgesinde yaptıkları çalışmalara ait sunum yaptı. Tüm faaliyetlerde bayanların faal rol aldığının altını çizen Demir, bilhassa psikososyal dayanak çalışmalarıyla depremzede çocukların yanında olduklarını bildirdi.
“BU KADAR ACININ ÜST ÜSTE GELDİĞİNİ GÖRMEDİM”
TRT muhabiri Elif Akkuş da gazetecilik hayatı boyunca savaş bölgesi dahil birçok olaya şahit olduğunu lakin Kahramanmaraş merkezli zelzeleler kadar ağır sonuçlarla karşılaşmadığını vurguladı.
Akkuş, “6 Şubat’ta yaşadığımız üzere bir şey görmedim, hiç bu kadar acının üst üste geldiğini görmedim.” dedi.
Deprem bölgesinde her yerde bayanların, gazeteci, 112, UMKE, AFAD üzere birçok vazife ve sorumlulukla yer aldığını anlatan Akkuş, “Türkiye hudutlarla vilayetlere ayrılmış bir ülkeydi 6 Şubat’a kadar, artık koskoca bir aile oldu. Bu nedenle artık ağlamayı bir kenara bırakarak, daima birlikte yara alan aile fertlerimizi ayağa kaldırmamız gerekiyor.” diye konuştu.