Türkiye’nin yetiştirdiği en kıymetli sosyologlardan Mardin, 1927’de İstanbul’da doğdu, Galatasaray Lisesinde başladığı ortaöğrenimini ABD’de tamamladı.
Stanford Üniversitesi Siyasal Bilimler Kısmı mezuniyetinin akabinde lisansüstü eğitimini Johns Hopkins Üniversitesi, doktorasını ise Stanford Üniversitesi Hoover Institute’de yapan Mardin, daha sonra Türk çağdaşlaşması problematiğini genişletecek detaylı makale çalışmaları kaleme aldı, 1954-1966’da devrin değerli mecmuası Forum’da yazdı.
Ömrünün sonuna kadar üretti, yazdı
Ankara Üniversitesinde 13 yıl ders verdikten sonra Boğaziçi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesinin kurucu dekanlığı ve Sosyoloji Kısmı Başkanlığı misyonlarında bulunan, Washington’daki American University’de İslam Araştırmaları Merkezi Başkanlığını yürüten Mardin, daha sonra Türkiye’ye dönerek Sabancı Üniversitesinde “Tanzimat Devri Türk düşüncesi” hakkındaki çalışmalarını geliştirecek bir programa başkanlık etti. Emeritus statüsünü 2011’de alan Mardin, ömrünün son günlerine kadar çalışmalarını sürdürdü.
Sayfa: 188
Şerif Mardin öldü
90 yıllık hayatına çok sayıda kitap, makale ve ödül sığdıran Prof. Dr. Mardin, 6 Eylül 2017’de vefat etti.
Türkiye’de sosyoloji alanında öncü oldu
Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Nilüfer Narlı, Türk çağdaşlaşması, din-siyaset ve Jön Türkler üzerine yaptığı çalışmalarla öne çıkan Mardin’i AA muhabirine anlattı.
AA’da yer alan habere nazaran; Prof. Dr. Narlı, Şerif Mardin’in çalışmalarıyla, Türkiye’de toplumsal bilimler üzerine fikrin kıymetini artırdığını ve Türk sosyolojisine anahtar kavramlar kazandırdığını söyledi.
“Mahalle baskısı kavramı”
Türkiye’de sosyoloji alanında öncü olan Mardin’in bilhassa “mahalle baskısı” ve “merkez etraf gerilimi” kavramı ile literatüre katkı yaptığına işaret eden Narlı, “Ortaya attığı ‘mahalle baskısı’ kavramı çok ilgi görse de birçok bakış açısının devreye girmesiyle toplumsal bilimciler tarafından mutabık olunamamıştır. Mardin, ‘mahalle baskısı’ kavramını ortaya koyarken Türkiye’nin çağdaşlaşma sürecini, din ve siyaset alakasını incelemiş ve Jön Türkler üzerine de çalışmalar yapmıştır.” diye konuştu.
“Sosyal ve bilimsel dünyamıza katkı sundu”
Narlı, Mardin’in Türk sosyolojisinde din üzerine yaptığı çalışmalarla sosyolojinin mevzu alanını genişlettiğine ve bu husustaki çalışmalara öncü olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Şerif Mardin, tıpkı vakitte toplumun farklı kısımlarının ve farklı ideolojilerin bir ortada yaşamasından ötürü çıkan çatışmalara değinmiştir. Bilhassa siyasi ve dini bakış açılarının birbirleriyle çatışmasıyla mahalle baskısı tesirini göstermiştir. Şerif Mardin, ortaya koyduğu birçok fikir, kavram ve araştırmayla Türk sosyolojisinde çok değerli bir yer edinmekle birlikte, Türkiye Toplumsal Bilimler Derneğinin kurucularından biri olarak ülkemizde toplumsal bilimcilere çalışma alanı sağlamış ve toplumsal bilimsel niyetin gelişimine katkıda bulunmuştur.”