Birgün müellifi Bahadır Özgür, Ziraat Bankası başkanvekili Veysi Kaynak’ın idari pozisyonu nedeniyle birinci elden ulaştığı bilgilerle Borsa’da yaptığı süreçlerin etik olup olmadığını sorguladığı yazısında, Kaynak’ın siyasi ve ticari geçmişini aktardı. Özgür, “Mafya-çete-siyaset alakalarının oluşturduğu fotoğrafın eksik kesimi borsa ile tamamlandı” diye yazdı.
Bahadır Özgür’ün “Ziraat yöneticisi borsada uçtu” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Olayın kriminal yüzü bu türlü. Başka yüzünde ise daha karmaşık olan, neyin yasadışı neyin yasal olduğunun birinci bakışta kolay tespit edilemeyeceği, lakin devletin kontrol kurumlarının harekete geçmesiyle ortaya çıkarılabilecek önemli bir argüman duruyor. Varlık Fonu bünyesindeki kamu bankaları kullanılarak siyaset eliyle yürütülen, ‘içeriden bilgi’ ile gerçekleştirilen bir manipülasyon argümanı. Baştaki soru burada mana kazanıyor işte. İktisatta alınan kararları birinci elden duyan, hatta kendisi karar alan, kamu bankasının zirve yöneticisinin borsada yatırım yapması doğal mı?
Cevabı muhataplarına bırakıp, bu siyasetçinin portföyünü inceleyelim biraz.
Borsada bir yılda süratle yükselen şirketlerden birisi Kuvva Besin. Yüzde 274 artışla en fazla kazandıran paylar listesinde birinci 20’de.
Kayıtlara bakılırsa ‘İcemar’ isimli bir dondurma markası üretiyor. Daha doğrusu Mado’ya ürettiriyor. Küçükçekmece dışında şubesi bulunmuyor. 2016’da Mado’nun sahibi olan aile ile Kaynak ailesi iştirak kurmuş. Daha sonra Mado paydaşlıktan ayrılıyor ve 2020’de şirketin tamamı Kaynak ailesine geçiyor. Kuvva Gıda’nın paylarının yüzde 27,7’si Şule Kaynak’ın, yüzde 6,1’i de Veysi Kaynak’ın. İmtiyazlı payların tamamı da Veysi Kaynak’a ilişkin. Kim o?
2016’dan başkanlık rejimine geçene kadar Başbakan Yardımcısıydı. Kahramanmaraş Belediye başkanlığı, üç devir AKP milletvekilliği, Adalet Bakan yardımcılığı filan yaptı. Şimdiki vazifesi ise önemli. Ziraat Bankası’nın lider vekili. Varlık Fonu bünyesinde bulunan, en büyük kamu bankasının üst seviye icracı yöneticilerinden.
BORSAYA MERAK SALDI
Ziraat’in zirve yöneticisi Kaynak, 2020’den itibaren borsaya merak salıyor. Ve Serve Sinema Yapım A.Ş’nin imtiyazlı paylarını satın alıyor. Şirket yakın izleme pazarında süreç görüyor. Yani SPK’nın nezareti altında. Bu cins şirketler bir ‘kabuk’ fonksiyonu de görüyor. Kendi şirketini borsaya açmak için halka arz üzere zahmetli ve uzun yolu tercih etmeyenler, gözaltı pazarındaki bir şirketi alıp eldekiyle birleştiriyor. Kaynak da Serve’nin paylarını Kuvva Gıda’ya satıyor ve faaliyet kolunu dondurmacıdan sinema yapımcısına çeviriyor. Ağustos ayında da Borsa İstanbul’daki Serve paylarının kodu, Kuvva Besin olarak değiştiriliyor. Kaynak, 2020’nin sonunda bir şirkete daha ortak oluyor. İstikrar Yatırım Holding’in yüzde 13,2 payını alıp idareye giriyor. Bu payları Mart 2022’de elden çıkarıyor.
HİSSE SERÜVENİ İLGİNÇ
Hisse alışverişlerinin teknik ayrıntıları bir tarafa, Ziraat’in üst seviye yöneticisinin seçtiği payların serüveni de değişik temelinde. Susurluk’un büyüyerek devam ettiğini konuştuğumuz; mafya-çete-siyaset bağlantılarının oluşturduğu fotoğrafın eksik kesiminin borsa ile tamamlandığını gördüğümüz şu günleri özetleyen bir ironi üzere. İşin bu tarafını de kısaca hatırlayalım.
“Türkiye’nin bu karanlık ve puslu vadisinde…” diye başlayan meşhur dizinin jenerik repliğini hatırlayanlar vardır. Uyuşturucu, silah ticareti, kara para ve kumardan elde edilen gelir sıralanırken en büyük çıkarın yılda 10 milyar dolarla borsadan geldiği belirtiliyordu. O senaristler daha sonra yarattıkları kurgusal dünyayı gerçek hayatta uygulamaya geçirmek istercesine, evvel inşaat işine girip gecekondu dönüşüm projesi olan Fikirtepe’de yüzlerce fakiri mağdur ettiler, akabinde borsada manipülasyonla suçlandılar. Kurtlar Vadisi takımının ve ortaklarının Artı Yatırım, İstikrar Yatırım Holding, Pana Sinema, Serve Sinema vs. üzerinden yaptıkları borsa oyunlarının birçok SPK cezalarının ve yargının konusu olmuştur. Meraklısı için ‘Kurtlar Vadisi Borsa’ üzerine arşivlerde rahatça ulaşılabilecek güçlü bir külliyat vardır. Dizinin son imalcisi da Kaynak’ın şirketi Serve Sinema Prodüksiyon’du aslında.
Özetle borsada her vakit manipülasyonlar yaşandı, tuzaklar kuruldu, vurgunlar vuruldu. Değerli olan bunu engelleyecek, ortaya çıkaracak devlet kurumlarının varlığı ve ne yaptığıdır. Hatası, kabahat olmayandan ayırabilmenin yegâne yolu budur. Pekala ya devleti yönetenler, kamu kaynaklarını elinde tutanlar işin içine girerse?
Haliyle baştaki kolay, hatta son derece naif görünen o soruyu tekrar soralım: Ziraat’in yetkili yöneticilerinden birisinin, borsada pay alıp satması etik mi?” (YAZININ TAMAMI)